Tabletki antykoncepcyjne stanowią jedną z najbardziej skutecznych metod planowania rodziny. Ich wysoka skuteczność wiąże się z hamującym wpływem zawartych w nich hormonów (estrogenu i gestagenu w tabletkach dwuskładnikowych lub tylko gestagenu w tabletkach jednoskładnikowych) na wydzielanie folitropiny i lutropiny z przysadki mózgowej u kobiet.
W efekcie stosowania doustnych preparatów antykoncepcyjnych dochodzi do zmian gęstości śluzu szyjkowego, co uniemożliwia przenikanie plemników w głąb dróg rodnych kobiety. Ponadto w przypadku stosowania tabletek dwuskładnikowych dodatkowo dochodzi do zatrzymania zarówno owulacji, jak i zahamowania wzrostu endometrium (błony śluzowej macicy), co uniemożliwia zagnieżdżenie się zarodka.
Stosowanie tabletek zgodnie z zaleceniami lekarza ginekologa jest skuteczną i wygodną formą antykoncepcji, jednak w zależności od składu hormonów i schematu dawkowania, tabletki antykoncepcyjne mają swoje zarówno wady, jak i zalety.
Jakie istnieją rodzaje tabletek dwuskładnikowych?
Na rynku farmaceutycznym największą popularnością cieszą się tabletki dwuskładnikowe, zawierające w swoim składzie estrogen oraz progesteron, charakteryzujące się wysoką skutecznością (wskaźnik Pearla 0,01-0,02).
Wśród dwuskładnikowych tabletek antykoncepcyjnych możemy wyróżnić:
Jakie są plusy i minusy stosowania tabletek dwuskładnikowych?
Doustna antykoncepcja hormonalna jest obecnie jedną z najbardziej popularnych metod antykoncepcyjnych, a jej stosowanie ma swoje zarówno plusy, jak i minusy.
Zalety stosowania tabletek dwuskładnikowych to przede wszystkim:
Natomiast minusem antykoncepcyjnej terapii hormonalnej preparatem dwuskładnikowym jest:
Jaką skuteczność oraz wady i zalety posiadają tabletki jednoskładnikowe (mini tabletki)?
Na polskim rynku farmaceutycznym dostępne są również preparaty jednoskładnikowe (np. Cerazette), zawierające w swoim składzie jedynie progestagen - hormon wykazujący działanie antykoncepcyjne poprzez:
Preparaty gestagenowe cieszą się szczególną dużą popularnością wśród kobiet karmiących.
Zaletą preparatów gestagenowych jest przede wszystkim:
Natomiast niewątpliwie wadą mini tabletek może być:
Należy pamiętać, że odpowiedni preparat antykoncepcyjny zawsze powinien dobrać pacjentce ginekolog, na podstawie przeprowadzonego wywiadu oraz badań. Wszystkie hormonalne preparaty antykoncepcyjne dostępne są w aptece na receptę.
W efekcie stosowania doustnych preparatów antykoncepcyjnych dochodzi do zmian gęstości śluzu szyjkowego, co uniemożliwia przenikanie plemników w głąb dróg rodnych kobiety. Ponadto w przypadku stosowania tabletek dwuskładnikowych dodatkowo dochodzi do zatrzymania zarówno owulacji, jak i zahamowania wzrostu endometrium (błony śluzowej macicy), co uniemożliwia zagnieżdżenie się zarodka.
Stosowanie tabletek zgodnie z zaleceniami lekarza ginekologa jest skuteczną i wygodną formą antykoncepcji, jednak w zależności od składu hormonów i schematu dawkowania, tabletki antykoncepcyjne mają swoje zarówno wady, jak i zalety.
Jakie istnieją rodzaje tabletek dwuskładnikowych?
Na rynku farmaceutycznym największą popularnością cieszą się tabletki dwuskładnikowe, zawierające w swoim składzie estrogen oraz progesteron, charakteryzujące się wysoką skutecznością (wskaźnik Pearla 0,01-0,02).
Wśród dwuskładnikowych tabletek antykoncepcyjnych możemy wyróżnić:
- Preparaty jednofazowe, zawierające stałą dawkę hormonów, niezależnie od dnia cyklu – są to obecnie najczęściej przepisywane tabletki antykoncepcyjne na Polskim rynku (np. Yasmin Yasminelle, Logest, Mercilon, Marvelon)
- Preparaty dwufazowe, zawierające dwie dawki hormonów – obecnie rzadko przepisywane, np. Anteovin,
- Preparaty trójfazowe, z trzema różnymi dawkami hormonów (estrogenu i progestagenu), dostosowanymi odpowiednio do poszczególnych trzech tygodni cyklu, stosowane zwykle w przypadku braku tolerancji preparatów jednofazowych.
Jakie są plusy i minusy stosowania tabletek dwuskładnikowych?
Doustna antykoncepcja hormonalna jest obecnie jedną z najbardziej popularnych metod antykoncepcyjnych, a jej stosowanie ma swoje zarówno plusy, jak i minusy.
Zalety stosowania tabletek dwuskładnikowych to przede wszystkim:
- wysoka skuteczność antykoncepcyjna (wskaźnik Pearla 0,01-0,02),
- wygoda stosowania – brak wpływu na przebieg stosunku seksualnego (w przeciwieństwie np. do prezerwatyw),
- odwracalność efektu antykoncepcyjnego – zwykle powrót płodności od następnego cyklu po odstawieniu tabletek antykoncepcyjnych,
- zmniejszenie intensywności i długości krwawień miesiączkowych, zmniejszenie ryzyka anemii,
- łagodzenie dolegliwości związanych z zespołem napięcia przedmiesiączkowego (PMS),
- uregulowanie cykli miesięcznych,
- zmniejszenie ryzyka wystąpienia ciąży pozamacicznej oraz torbieli jajnika,
- zmniejszenie ryzyka wystąpienia raka jajnika, błony śluzowej macicy (endometrium) oraz łagodnych nowotworów piersi u kobiet.
Natomiast minusem antykoncepcyjnej terapii hormonalnej preparatem dwuskładnikowym jest:
- konieczność regularnego stosowania preparatu o stałej porze, pominięcie dawki może skutkować obniżeniem skuteczności antykoncepcyjnej tabletek (co wymaga zastosowania dodatkowego środka antykoncepcyjnego, np.prezerwatywy).
- niebezpieczeństwo opóźnienia przyjęcia pierwszej tabletki z kolejnego opakowania po wystąpieniu krwawienia z odstawienia (wyjątek stanowi preparat Yasminelle, który stosuje się przez 28 dni, a w trakcie 7 dniowej przerwy przyjmuje się „puste” tabletki, nie zawierające hormonów, co zapobiega przed wystąpieniem pomyłki przy stosowaniu preparatu),
- ryzyko wystąpienia skutków ubocznych i działań niepożądanych na każdym etapie stosowania,
- możliwość wystąpienia interakcji między lekowych i osłabienia działania antykoncepcyjnego preparatu (np. podczas antybiotykoterapii),
- brak ochrony przed chorobami przenoszonymi drogą płciową,
- ryzyko zmniejszenia libido,
- brak refundacji większości preparatów antykoncepcyjnych i ich stosunkowo wysoka cena.
Jaką skuteczność oraz wady i zalety posiadają tabletki jednoskładnikowe (mini tabletki)?
Na polskim rynku farmaceutycznym dostępne są również preparaty jednoskładnikowe (np. Cerazette), zawierające w swoim składzie jedynie progestagen - hormon wykazujący działanie antykoncepcyjne poprzez:
- zagęszczenie śluzu szyjkowego, który staje się nieprzepuszczalny dla plemników oraz
- zmianę struktury błony śluzowej macicy (endometrium), co prowadzi do uniemożliwienia implantacji zarodka.
Preparaty gestagenowe cieszą się szczególną dużą popularnością wśród kobiet karmiących.
Zaletą preparatów gestagenowych jest przede wszystkim:
- możliwość ich stosowania u kobiet w ciąży, u których stosowanie preparatów dwuskładnikowych jest przeciwwskazane, ze względu na zawartość w nich estrogenu, który może zmniejszać laktację,
- możliwość stosowania antykoncepcji hormonalnej u kobiet, u których przeciwwskazane są preparaty zawierające estrogen,
- małe ryzyko pomyłki podczas stosowania preparatu (tabletki gestagenowe stosuje się przez cały okres cyklu).
Natomiast niewątpliwie wadą mini tabletek może być:
- konieczność bardzo skrupulatnego przestrzegania godziny stosowania preparatu (już kilku godzinne opóźnienie przyjęcia tabletki może skutkować znacznie obniżoną skutecznością antykoncepcyjną),
- możliwość występowania plamień i słabych krwawień międzymiesiączkowych,
- ryzyko wystąpienia skutków ubocznych i działań niepożądanych podczas stosowania preparatu.
Należy pamiętać, że odpowiedni preparat antykoncepcyjny zawsze powinien dobrać pacjentce ginekolog, na podstawie przeprowadzonego wywiadu oraz badań. Wszystkie hormonalne preparaty antykoncepcyjne dostępne są w aptece na receptę.